Assen 1 herpakt zich en is weer (gedeeld) koploper

Verslag: Gertjan

Zaterdag 1 februari: Assen 1 - Arnhemse Schaakacademie 1 5-3

Na het onverwachtse verlies tegen Emanuel Lasker in de vorige ronde, zou de wedstrijd tegen de Arnhemse Schaakacademie nog belangrijker zijn als voorheen, aangezien dat team tot aan deze ronde als enige alles gewonnen had. We moesten het dit keer zonder Tjapko en Maarten stellen, maar Martin heeft als invaller keurig een vol punt gepakt.

Na deze winst tegen de Arnhemse Schaakacademie hebben we een mogelijk kampioenschap nog in eigen hand. Op dit moment is de stand ongekend spannend, met maar liefst 5 teams op 8 punten. Samen met ASV 1 hebben we wel een voorsprong op de rest wat betreft bordpunten. Ook moeten wij nog tegen 3 van deze 4 andere teams.

Terug naar de wedstrijd zelf, de precieze volgorde van de borduitslagen weet ik niet, maar de eerste 4 borden waren als eerst klaar en als ik het goed herinner, Rieks als eerste.

(Onderstaande partij(fragment)en zijn na te spelen in de gameviewer.)

Bord 1: Dries Wedda (2169) - Rieks Taal (2161) 1-0

De tegenstander van Rieks offerde in de opening een pion, maar kreeg daarvoor verrassend veel compensatie. Na een logisch ogende maar verkeerde zet werkte alles voor wit. Naar Rieks' eigen zeggen “weer zo'n Catalaan waarbij je denkt: dat ga ik ook spelen”.

Bord 2: Elmar Hommes (2138) - Willy Hendriks (2419) 0-1

Wat ik mij kan herinneren van de partij van Elmar, is dat er in de opening niet veel aan de hand was. Terwijl ik druk bezig was met mijn partij, stonden de keer daarna dat ik bij Elmars bord keek de stukken in de beginopstelling en de koningen op zwart. De levensgrote banner van Elmar in de speelzaal heeft blijkbaar niet genoeg indruk gemaakt op de tegenstander. Helaas nog een 0 voor Assen, maar zeker geen schande tegen Willy Hendriks.

Bord 3: Geert van Hoorn (2050) - Arjan Dwarshuis (2107) 0-1

De partij van Arjan is zeker het naspelen waard en heeft hijzelf ook van uitgebreid commentaar voorzien. Hierbij de onderstaande analyse van Arjan:

1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pc6 5. Pc3 Dc7 6. Le3 a6 7. Df3 d6 8. 0-0-0 Ld7 9. Dg3
Een scherpe variant tegen de Taimanov, wit probeert meteen het initiatief te pakken door druk te zetten tegen d6 en g7. 9… b5? is bijvoorbeeld al fout vanwege 10. Lxb5 axb5 11. Pdxb5 Db8 12. Pxd6+ Lxd6 13. Txd6 en wit heeft een sterke aanval.
9… Pf6 10. Pb3 Tc8 11. Td2
Wit speelt een beetje passief waardoor zwart spel kan creëren met zijn volgende twee zetten.
11… Pa5! 12. Ld3 b5 13. Pxa5?! Dxa5 14. Kb1 Le7
Zwart kan meteen al toeslaan met 14… Txc3! Ik was bang te weinig stukken in de aanval te hebben, dus het leek me beter om eerst de ontwikkeling af te maken. 14… b4 15. Pe2 e5 vond ik er ook aantrekkelijk uitzien, maar dat lijkt allemaal wel mee te vallen voor wit. Hij kan zelf ook gaan aanvallen op de koningsvleugel.
Overigens heeft zwart na 15. Ld4 een leuk trucje: 15… b4! 16. Pe2 b3 met een dubbele aanval op Td2 en a2.
15. h4?

Wit: Kb1, Dg3, Td2, Th1, Ld3, Le3, Pc3, pi a2, b2, c2, e4, f2, g2, h4; Zwart: Ke8, Da5, Tc8, Th8, Ld7, Le7, Pf6, pi a6, b5, d6, e6, f7, g7, h7

15… Txc3!
Nu is het zelfs nog sterker dan op de vorige zet. Zwart krijgt naast de pion een sterke aanval op de witte koning. Na iets als 15. Pe2 is er niet zo heel veel aan de hand.
16. bxc3 Dxc3 17. Tdd1
Ik heb hier lang gekeken naar een directe winst. Zwart wil graag de zwartveldige loper erbij betrekken en dat kan hij via beide diagonalen proberen. Bijvoorbeeld 17… Db4+ 18. Kc1 (18. Ka1?? gaat meteen fout na 18… Pxe4 en … Lf6) 18… Ph5 19. Df3 Lf6 dreigt mat in een paar zetten, maar na 20. Tdf1 vlucht de witte koning naar e2 en staat hij relatief veilig. Bovendien staat het zwarte paard buiten spel. Poging twee via de andere diagonaal met 17… d5 faalt op 18. Ld2. Dus daarom maar de rustige aanpak, het positionele voordeel verdwijnt namelijk niet.
17… Db4+ 18. Kc1 0-0 19. e5!?
Hierdoor kan wit zijn dame in de verdediging betrekken, maar tegelijk komen de zwarte stukken ook makkelijker in het spel!
19… dxe5 20. Dxe5 Pd5
Geeft de loper ruimte voor het mooie veld f6. 21. De4 om zelf aan te vallen faalt nu op 21… Da3+ 22. Kd2 Lb4+ 23. c3 (23. Ke2 Pc3+) 23… f5! 24. Df3 Pxc3 en het is helemaal uit.
21. Db2 Da5 22. Ld2 Dc7 23. Kb1?
Ik denk dat wit had moeten proberen naar de andere kant te vluchten en dus 23. Tde1 had moeten proberen, maar ook dan is zwart in het voordeel.
23… Lf6 24. Db3 a5!

Wit: Kb1, Db3, Td1, Th1, Ld2, Ld3, pi a2, c2, f2, g2, h4; Zwart: Kg8, Dc7, Tf8, Ld7, Lf6, Pd5, pi a5, b5, e6, f7, g7, h7

De witte dame heeft nauwelijks velden en wit moet toestaan dat er nog meer lijnen open gaan.
25. c3 b4 26. cxb4 De5
Nu dreigt er van alles, na bijvoorbeeld 27. The1 heeft zwart 27… Da1+ 28. Kc2 Tc8+ 29. Lc4 Dd4.
27. Tc1 La4!
Een leuke manier om het af te mogen maken. Na 28. Dxa4 is 28… Db2 mat en na 28. The1 wint zwart de dame met schaak: 28… Da1+ 29. Kc2 Lxb3+.
28. Da3 Da1 mat

Bord 4: Ivo Maris (2378) - Arthur Maters (2017) 1-0

Ivo had voor de verandering een vrij rustige partij, waarin hij met wit langzaam maar zeker een groter voordeel opbouwde door te profiteren van de kleine zwaktes in de stelling van zwart. Ergens in de opening had hij de kans om een stuk in te sluiten, maar uiteindelijk besloot hij hiervoor niet te gaan, omdat zijn tegenstander hiervoor veel compensatie zou krijgen met Ivo's koning nog in het midden. Ik heb gemist wat er op het einde van de partij gebeurd is, maar Ivo heeft in ieder geval het punt binnengehaald.

De tussenstand is 2-2 en gezien de stand op de laagste 4 borden beloofde het nog een zeer spannende strijd te worden.

Bord 8: Geon Knol (2102) - Thomas van Nispenrode (2027) ½-½

Bij Geon leek het de hele partij in mijn eigen ogen redelijk gelijk op te gaan. In het eindspel gaf hij een pion weg om een toreneindspel met pion minder remise te maken, een eindspel waarin hij volgens hemzelf met gelijk aantal pionnen ongetwijfeld had gewonnen. Er werd nog redelijk lang doorgespeeld, maar het halfje leek niet echt in gevaar te komen en zo geschiedde.

Bord 5: Bob Beeke (2244) - Pieter Tromp (2110) ½-½

Pieter speelde een rustige partij, waarin hij snel de dames ruilde en in een eindspel terecht raakte waarin hij wel het loperpaar had, maar ook een geïsoleerde pion op d5. Zodra Pieter deze Pion ruilde, resteerde een eindspel waarin hij iets actiever stond. Hij dacht even een pion te kunnen winnen, ten koste van zijn loperpaar, maar zag net op tijd dat die variant niet heel goed was. Zijn plan B was een penning op de d-lijn en met behulp van de tijdnood van zijn tegenstander werd dit nog best gevaarlijk. Toen er een stelling ontstond waarin enkel wit nog echt fouten kon maken, besloot Pieter uiteraard om nog even door te spelen in een verder potremise stelling. Een begrijpelijke keuze, want hierdoor kon hij naar eigen zeggen nog mooi van de overige 2 partijen genieten. Uiteindelijk maakte wit geen fouten in het eindspel en werd de partij dus remise.

Wit: Kd5, Pg3, pi b4, e4; Zwart: Kh8, Le6, pi b5, h2

Vraag aan de lezer: Zwart aan zet - kan zwart hier nog winnen?

Bord 7: Mathieu Roskam (2003) - Martin van Velzen (1914) 0-1

Net als Arjan, heeft Martin zijn geweldige invalsbeurt ook van uitgebreid commentaar voorzien, inclusief een terugblik op de andere wedstrijden die dezelfde dag plaatsvonden:
“Wat een topdag gisteren: Assen 1 verslaat de koploper, Assen 2 pakt het eerste matchpunt (mede dankzij mijn advies aan Ben om Lyne als invaller te vragen!), Assen 3 haalt uit (tegen een team waar ze vorig seizoen nog dik van verloren) en ikzelf mag mijn eerste puntje voor Assen 1 sinds 11 maart 2017 noteren! Om eerlijk te zijn leek het daar rond zet 20 helemaal niet op: ik kreeg de kriebels van een wit paard dat op f5 dreigde te verschijnen en besloot vrijwillig mijn pionnenstructuur op de koningsvleugel te laten verzwakken. Dat werkte blijkbaar als een rode lap op een stier, want mijn tegenstander liet zich provoceren tot een paardmanoeuvre naar h5; dat leek actief maar stelde uiteindelijk niets voor. Sterker nog, het paard bleek daar alleen maar slecht te staan, en rond zet 30 kon ik de aanval overnemen:

Wit: Kh2, Td5, Tg1, Lb1, Ph5, pi a2, b2, c3, e4, f4, h3; Zwart: Kh8, Ta8, Tg8, Le6, Le7, pi a7, b7, c7, f7, h4, h6

De zwarte witveldige loper heeft zojuist zijn eerste zet van de partij gedaan en maakt meteen een verpletterende entree! Hoezo, die toren op d5 staat actief? 30. Tdd1 Als ik ongehinderd de d-lijn in bezit kan nemen kan wit waarschijnlijk meteen opgeven. 30… Tad8 31. e5 Lc4! En nu nog … Le2 en we zijn klaar. 32. Tg1? Niet dat wit veel beter heeft (32. Txd8 was nog het beste), maar nu mag ik mijn trucje uitvoeren: 32… Txd1 33. Txd1 Le2 34. Td7

Wit: Kh2, Td7, Lb1, pi a2, b2, c3, e5, f4, h3; Zwart: Kh8, Tg8, Le7, Lh5, pi a7, b7, c7, f7, h4, h6

Hier had hij zijn hoop op gevestigd, maar helaas heb ik 34… Lc5! Dreigt mat in 2 met 35… Lg1+ 36. Kh1 Lf3#. 35. Le4 De enige manier om het mat te voorkomen, maar nu gaat het paard de doos in. 35… Lxh5 36. e6! Nog een goede tegenkans in tijdnood. Wie weet speel ik in een onbewaakt ogenblik wel 36… fxe6?? 37. Th7 mat! 36… Te8! Volgens de computer wint 36… Le3 ook, maar dat ga ik met nog vier minuten op de klok niet uitrekenen. Mijn zet geeft het stuk terug, maar ik kan wel achter de witte damevleugel aan gaan: 37. Td5 Txe6 38. Txc5 Txe4 39. Txh5 Te2+ 40. Kg1 Txb2

Wit: Kg1, Th5, pi a2, c3, f4, h3; Zwart: Kh8, Tb2, pi a7, b7, c7, f7, h4, h6

De tijdcontrole is gehaald en letterlijk de enige zet waar ik rekening mee hield was 41. Txh6+. Daar dacht mijn tegenstander anders over, want hij produceerde na een paar minuten denken 41. a4?! Niet dat het resultaat hierdoor verandert, maar dit is toch wel een hele rare zet. Waarom niet op h6 en h4 pakken, waarmee je het verschil tot één pion beperkt en je zelf ook een vrijpion hebt? 41… Kg7! En nu kan wit al niet eens meer op h4 pakken omdat na 42… f5 de toren opgesloten is! De rest van de partij is ook nog wel leuk om na te spelen, omdat ik stuk voor stuk alle velden van de witte toren afpak: 42. Td5 Tb3 43. Tc5 c6 44. Kg2 Kg6 45. Kf3 f5 46. Kf2 Tb2+ 47. Kg1 Te2! 48. a5 a6 De witte toren heeft geen enkel veld op de vijfde rij meer tot zijn beschikking! 49. Tc4 Te4 50. Tb4 Txb4 51. cxb4 Kf6 en de gifbeker werd niet verder meer leeggedronken.”

Bord 6: Gertjan Haan (1977) - Saša Albers (2051) 1-0

Gezien de tussenstand van 4-3 betekende een remise genoeg voor de winst. Zodra ik verwachtte dat remise genoeg zou zijn voor de teamoverwinning, was de stelling echter al opgeblazen en leek remise plots wat verder weg.

De partij begon als een rustige manoeuvreerpartij met ruimtevoordeel aan mijn kant, maar geen zwaktes bij de tegenstander tegenover een kleine zwakte in mijn pionnenstructuur op b3. In gelijke stelling probeerde ik op winst te spelen en koos ik uiteindelijk voor een suboptimaal plan. Uiteindelijk resulteerde de partij in de volgende stelling:

Wit: Kc2, Dh3, Pd2, pi a4, b3, c4, d5, e4, f3, g5; Zwart: Kc8, Dg7, Pf8, pi a5, b6, c7, d6, e5, f5, g6

Hier koos zwart met 43… Dh7 voor dameruil, wat na de voor zwart geforceerde zetten 44. Dxh7 Pxh7 45. exf5 gxf5 46. g6 Pf6 een stelling opleverde waarin mijn vrijpion op g6 gevaarlijk kan worden, maar tevens een zwakte is. De evaluatie geeft na lang rekenen een aardig voordeel voor wit door in onderstaande stelling voor 47. b4! axb4 48. Kb3 te gaan. Ik heb deze variant echter niet gespot en koos voor 47. Pb1 Kd8 48. Pc3 Ke7.

Wit: Kc2, Pc3, pi a4, b3, c4, d5, f3, g6; Zwart: Ke7, Pf6, pi a5, b6, c7, d6, e5, f5

Het gespeelde 49. Kd3 hier is een blunder. Ik had 49. Pb5 Pe8 50.f4 moeten spelen waarna de evaluatie gelijk blijft. Na 49… Pd7 of Pe8 heeft zwart blijkbaar winnend voordeel, maar 49… Kf8 is gelukkig niet goed genoeg. Hierna volgde 50. Pb5 Pe8 51. f4 Kg7. Had ik hier mijn koning naar e3 gespeeld, dan was er niks aan de hand. Ik dacht echter een briljant idee te hebben gespot met 52. fxe5 dxe5 53. b4

Wit: Kd3, Pb5, pi a4, b4, c4, d5, g6; Zwart: Kg7, Pe8, pi a5, b6, c7, e5, f5

Maar zoals ik later in de wandelgangen hoorde, en de engine tevens bevestigd, staat zwart hier zwaar gewonnen na 53… axb4 54. c5 en 54… e4+ of bxc5. Ik dacht dat ik of Pxc7 had gevolgd door cxb6 waarna de b-pion kan promoveren, of dat de a-pion promoveert na bxc5. Echter, de zwarte pionnen zijn net te snel. Gelukkig had mijn tegenstander dit eveneens niet gezien en koos hij voor 53… Kxg6 54. c5 Kf7 55. d6

Wit: Kd3, Pb5, pi a4, b4, c5, d6 Zwart: Kf7, Pe8, pi a5, b6, c7, e5, f5

Hier is zwart zijn beste kans om remise te keepen 55… Pxd6 56. Pxd6+ Ke6 waarna het na het geplande 57. Pb5 nog heel lastig verdedigen wordt voor zwart. Het gespeelde 55… Ke6 resulteert echter in een wat ik dacht eenvoudig gewonnen eindspel voor wit na 56. Pxc7+ Pxc7 57. dxc7. Hierna volgde 57… Kd7 58. cxb6 axb4 59. a5 e4+.

Wit: Kd3, pi a5, b6, c7; Zwart: Kd7, pi b4, e4, f5

Hier blijkt de snelste weg naar winst Kc4 of Kc2 te wezen, waarna wit en zwart beiden een dame halen, maar wit dat doet met c8=D+ Kxc8 a8=D+ Kd7 gevolgd door op het juiste moment b7 en het behalen van een extra dame. 60. Kd2 is de enige andere nog winnende zet, met in principe hetzelfde winstplan. Hier volgde 60… b3 61. a6 waarna 61… e3+ 62. Kxe3 b2 63. a7 b1=D 64. c8=D+ Kxc8 65.a8=D+ Kd7 wint door de dame met schaak om te spelen naar c7, gevolgd door b7. Het gespeelde 61… b2 verliest sneller. Na 62. Kc2 e3 63. a7 e2 64. c8=D+ Kxc8 65. a8=D+ Kd7 haal ik eenvoudig de e-pion op en is het over. Na 66. Dd5+ Ke7 67. De5+ was het dan toch echt tijd de handdoek in de ring te gooien.

Achteraf gezien blijk ik best een verassend aantal zaken te hebben gemist in het gecompliceerde eindspel, maar ik ben blij dat ik het winnende punt heb mogen binnenharken.

Uitslagen ronde 5 (KNSB)