In memoriam Wout Knol 1931 – 2024

Na een periode van afnemende gezondheid is zondag 24 november Wout Knol op 93-jarige leeftijd overleden. Wout was een icoon in de Noordelijke schaakwereld, had een unieke persoonlijkheid, was een zeer betrokken promotor van het schaken en liefhebber pur sang.

Als zoon van een medewerker van het psychiatrisch ziekenhuis in Franeker ging hij naar de middelbare school in Leeuwarden. Daarna trok hij naar Groningen om wiskunde te studeren. Hij meldde zich aan als lid van J.S.V. Sissa, waar hij teamleider werd. Wout kon smeuïg vertellen over tripjes naar onder andere ter Apel. Hij moest soms teamleden ’s middags 5 uur uit bed halen, om op tijd met de bus in het oosten van de provincie te komen. Aldaar ontstond dan een file voor de toiletten, vanwege een door misselijkheid overmand team. Begin jaren vijftig waren de bussen nog niet zo comfortabel als nu. Na zijn afstuderen werd Wout lid van Unitas. Hij had een zeer actieve rol en werd benoemd tot erelid na een voorzitterschap van 25 jaar.

Wout werd in Assen wiskundedocent op het Vincent van Gogh. Hij was één van de oude stempel. Met een glimlach vertelde hij dat de eerste les, die hij gaf in de brugklas, begon met het Grieks alfabet. Kunnen werken met het een rekenliniaal en binas boekje waren hem op het lijf geschreven. De komst van de rekenmachine in de jaren zeventig verafschuwde hij. Op de vrijdagmiddag stimuleerde hij zijn leerlingen om te gaan schaken.
Na zijn pensionering ging Wout veel op pad en speelde diverse toernooien in binnen- en buitenland.

Naast zijn lidmaatschap bij Unitas werd Wout in 1999 lid van Schaakclub Assen. Op zaterdagen tijdens de KNSB wedstrijden verbleef hij in Groningen om z’n eigen vereniging te volgen. Vanaf 2014 – het eerste van Schaakclub Assen was inmiddels gepromoveerd naar de tweede klasse KNSB – reisde Wout op eigen gelegenheid regelmatig dat team achterna om de wedstrijden te volgen. Dat ging van Amsterdam tot aan Enschede en van en Sint Jacobiparochie tot aan Lonneker. Hij was inmiddels de tachtig jaar ruim gepasseerd en weigerde diverse aangeboden liften om mee terug te reizen.

Dat gebeurde ook nadat Cor van Wijgerden eind 2012 de Max Euwe ring in Groningen in ontvangst nam en Wout niet na afloop met me mee naar Assen wilde rijden. Hij ging liever nog even naar het schaakcafé Atlantis.

Van computers moest Wout niets hebben. Na de KNSB zaterdagen drukte zijn steun en toeverlaat echtgenote Anja per mail verstuurde pgn bestanden met partijen van Assen 1 af, die op zondagmiddag werden nagespeeld.

Een teamleider, die Wout één dag voorafgaand aan een externe wedstrijd opriep, ontving een handgeschreven brief met een instructie. Daarin stond dat dergelijke wedstrijden minimaal twee weken van tevoren aangekondigd moesten worden en je als teamleider extra pennen, tissues en paracetamol bij je moest hebben. Een eveneens separaat handgeschreven brief ging naar het bestuur.

In de periode 2009-2022 gaf Wout op de woensdagmiddagen tijdens de Nota Bene-trainingen stap 3 en 4 aan vele talenten uit Assen, zoals Tycho en Lyne Bruggink, Jaël Wierenga en Léon Niemeijer.

Voorafgaand aan het 100 jarig jubileum van Schaakclub Assen in 2021 ontving het bestuur een klein schaakboekje met een handgeschreven brief. Het was Wout ter ore gekomen dat de burgemeester langs zou komen, waarvan hij vond dat enige schaaklessen wellicht van nut zouden kunnen zijn. Vanwege Coronamaatregelen kwam alleen de Commissaris van de Koning Jetta Klijnsma. Bij de introductie van het geschenk vond zij dat de gever zelf het presentje maar moest overhandigen.

(foto Harry Gielen)

Vorig seizoen 2023-2024 haalde Wout 1,5 nog uit 2 met Assen 2 in de NOSBO viertallencompetitie.

Afgelopen donderdag 28 november is in besloten kring afscheid genomen.

Sjoerd Homminga
Naschrift: Bij het maken van dit IM is dankbaar gebruik gemaakt van toegezonden aantekeningen van Tinus Spriensma.